KÖSEM SULTAN - MUHTEŞEM YÜZYIL






1590 yılında doğup, 1617 yılında 27 yaşında ölen -  kardeş katli yasasını kaldırarak, yerine ekber ve erşed sistemini getiren I.Ahmet’in gözdesi Haseki sultanı olarak 9 Çocuğunu dünyaya getirmiş, Osmanlı yönetimindeki etkinliği ile, Osmanlı valide sultanları arasında en çok tanınan Valide Sultan olarak tarihe geçmiştir.

Birden çok Rivayet olsa da en çok kabul görmüş rivayete göre 1590 yılında Anastasya adıyla Bosna’da doğan Kösem sultan, Bosna Beylerbeyi tarafından 14 yaşında Osmanlı Haremine gönderilmiş, Kabiliyetli, Dindar ve sadrazamı Derviş Paşa’nın boğazını kesip öldürecek kadar gözü kara, I.Ahmet’in bir yıl içinde gözde Hanımı olmayı başarmıştır.





I.Ahmet döneminde siyaset ve devlet işlerine karışmayan Kösem Sultan, Kocasının etkili kişiliğinin gerisinde kalmayı uygun görmüştür. I.Ahmet’in 27 yaşında tifüs hastalığından ölmesi üzerine 27 yaşında dul kalan Kösem Sultan’ı, bu ölüm derinden etkilemiştir.

Yaşamında kocası I.Ahmet’i etkileyerek kayın biraderi I. Mustafa'nın hayatta kalmasını sağlayan Kösem Sultan, I.Mustafa’nın Devlet yönetimini profesyonel kişilere bırakma isteği ve saltanatı kabul etmemesi üzerine onun döneminde devlet yönetiminde söz sahibi olmuştur. Akli dengesinin zayıf olması öne sürülerek tahttan indirilen I.Mustafa 96 gün tahtta kalmış ve yerine, tarihe adı Genç Osman olarak geçecek I.Ahmet’in, Mahfiruz Hatice Haseki Sultan’dan doğma oğlu II.Osman tahta çıkmıştır.

II.Osman önceleri Kösem Sultan’ın işlerine karışmazken, Validesi Hatice Sultan’ın etkisinde kalarak Kösem Sultan’ı, o dönem Tahttan indirilmiş padişah eşlerinin gönderildiği eski saraya göndermiştir.



Tahtta kaldığı dört sene dört ay yedi gün boyunca, Osmanlı Devleti’nin çöküşünü önceden görmüş ve bunlarla ilgili çözümler bulabilmek için çalışmalar yapmış olan Genç Osman, tecrübesizliğinin kurbanı olarak tarihe Hâile-i Facia olarak geçecek, Yedi kule zindanlarında cellatlar tarafından boğulup çeşitli işkenceler çektirilerek öldürülmüştür.

Dönemin yaşanmışlıklarını, Genç Osman’ın siyasetini gözden geçirdiğimizde; Genç Osman’ın birden fazla alanda yenileştirme çabalarının olduğunu görmekteyiz. Ve böylesine köklü değişiklikleri yapacak ekibinin olmaması kendisine çokça düşman yaratmıştır. Bu düşmanlarının arasında Kösem Sultan’ın olması da gayet doğaldır. Çünkü Genç Osman tahtta kalsaydı kendisinden sonra oğullarının tahta geçmesi olağandı. Bu durumda Kösem Sultan Valide Sultan olamayacak geri planda kalarak ömrünün sonuna kadar eski sarayda oturacaktı.

Kösem sultan Genç Osman’ın öldürülmesinde aktif rol oynamasa da geri planda kalarak elinden gelen desteği vermiştir. Genç Osman’ın öldürülmesinin ardından I.Mustafa tekrar tahta çıkarılmış ve bir sene üç ay yirmi iki gün tahtta kalmıştır. Bu süre zarfında iyiden iyiye güçlenen Kösem Sultan, Kemankeş Alipaşa’nın yardımıyla I.Mustafa’yı tahttan indirterek, Onbir yaşındaki oğlu IV.Murat’ı tahta çıkartmış Valide Sultan olarak tekrardan sarayın yolunu tutmuştur.

Sekiz yıl boyunca devlet yönetiminde Padişah’ın bile üstünde bulunan ”Saltanat Naibesi ” Kösem Sultan’ın saltanatı IV.Murat’ın masaya yumruğunu vurmasıyla son bulmuş, Bu tarihten IV.Murat ölene kadar kösem sultan geri planda kalmıştır.



Yirmi sekizyaşında nedeni tam olarak bilinmeyen hastalıktan ölen IV.Murat, Hasta yatağında kardeşi I.İbrahim’in öldürülmesi emrini vermişse de Kösem Sultan’ın tesiriyle Padişah sözü dinlenmemiş, I.İbrahim ölmekten kurtulmuştur.

I.İbrahim’in tahtta kaldığı sekiz yıl içinde tesiri artarak devam eden Kösem Sultan, I.İbrahim’in güçlendiğini ve kendisinin ülke yönetiminde tekrardan söz sahibi olamayacağını fark ettiği anda Sadrazam ve Şeyhülislam’ı harekete geçirerek öz oğlu I.İbrahim’in tahttan indirilmesine yardım etmiştir.

Tahttan indirildikten On gün sonra kapatıldığı bir odada, dönemin ünlü celladı Cellad Başı Kara Ali’ye Oğlunu boğdurtan Kösem Sultan oğlunun öldürülmesinde en etkin rolü oynamıştır.

I.İbrahim’in küçük oğlu IV.Mehmet’in tahta çıkarılılmasıyla,Torunun’un Padişahlığını gören Kösem Sultan Devlet yönetimindeki etkinliğini kaybetmemek için “vâlide-i muazzama” unvanını almışsa da IV.Mehmet’in annesi Turhan Hatice Sultan’ın Valide Sultan olarak güçlenmesiyle eski gücünü yitirmeye başlamıştır.

Aktif siyasi gücünü tekrardan kazanmak isteyen Kösem Sultan torunu IV.Mehmet’i zehirleyerek  I.İbrahim’in, Saliha Dilaşub Sultan’dan doğan torunu II.Süleyman’ı tahta çıkarmak için teşebbüs etmiş, bunu duyan Turhan Hatice Sultan 62 yaşındaki Kösem Sultan’ı Baş-Lala Uzun Süleyman Ağa’nın yardımıyla perde ipiyle boğdurarak öldürtmüştür. Dolaylı olarak 35 yıl hüküm sürmüş Kösem Sultan dönemi yandaşları ve destekçilerinin de bir gecede öldürülmesi üzerine bir gecede bitmiştir.

Kösem Sultan’ın ölümü üzerine sahip olduğu tüm mal varlığı ve servetine Devlet el koymuştur. Yönetme ve iktidar hırsıyla onca ölüm ve zulümlere seyirci kalan hatta çoğunda aktif rol oynayan Kösem Sultan’ın hayatı böyle bir ölümle son bulmuş ve geçte olsa su testisi suyolunda kırılmıştır.










Google Plus ile Paylaş

Kısaca: Unknown

Panelde şablon düzenle deyip, bu satırı aratarak buraya kısaca hakkımda yazısı yazabilirsiniz.
    BLOGGER YORUMLARI
    FACEBOOK YORUMLARI